HET DUURZAAMSTE KANTOORGEBOUW VAN EUROPA

Encon is een onafhankelijk Belgisch consultancybedrijf dat gespecialiseerd is in duurzaamheid. In 2018 verhuisde het bedrijf naar een geheel nieuw kantoor, Infinity geheten. Infinity is bekroond met de BREEAM-score ‘Outstanding’ en de LEED-score ‘Gold’ en is daarmee een van de weinige kantoorgebouwen ter wereld die beide classificaties hebben weten te behalen. In het geval van Encon is 'practice what you preach' zeker geen loze kreet.

Het door MaMu Architects vormgegeven en door Encon zelf technisch ontworpen Infinity-gebouw vormt een benchmark voor efficiënt energiegebruik en duurzame architectuur. Als deskundige in duurzaamheid wilde Encon een hoofdkantoor creëren dat de belichaming vormt van alle beste praktijken in het veld, en tevens andere bedrijven inspireert, motiveert en voorlicht over manieren om op een duurzamere manier te werken en bouwen. Infinity overtreft met gemak al deze verwachtingen en biedt de medewerkers de hoogste standaard van welzijn.

Infinity van Encon is het eerste kantoorgebouw voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) dat de hoogste score heeft gehaald van zowel BREEAM als LEED. Deze programma’s zijn de meest populaire en internationaal erkende classificatiesystemen voor duurzaam bouwen, die gebouwen evalueren op basis van de efficiëntie waarmee ze gebruikmaken van natuurlijke hulpbronnen en hun algehele impact op de volksgezondheid en het milieu. Wat is er nu precies zo bijzonder aan Infinity? Tijd om het ontwerp eens nader te bekijken.

De naam van het hoofdkantoor van Encon is niet alleen symbolisch voor de functies voor hernieuwbare energie van het gebouw - het is ook belichaamd in het ontwerp: van bovenaf gezien heeft het gebouw de vorm van het oneindigheidssymbool. Aan de binnenkant is het zo ingericht dat je er voortdurend doorheen kunt lopen, zonder ooit te hoeven stoppen. Bovendien faciliteren de indeling en inrichting van de kantoorruimte samenwerking: de afdelingen die tijdens een project het meest met elkaar communiceren, zijn dicht bij elkaar gelegen.

Hoe zorgden de architecten verder voor het welzijn van de medewerkers? Ten eerste heeft elk kantoor onbelemmerd zicht op het groen buiten, met grote ramen die veel daglicht binnenlaten. Dankzij de geoptimaliseerde akoestiek kunnen werknemers en bezoekers werken, creatief zijn en communiceren in een rustige, aangename omgeving, terwijl een energie-efficiënt ventilatiesysteem zorgt voor optimale luchtkwaliteit. Het restaurant en de slimme keuken zijn ingericht met energiebesparende apparatuur en gerecycled meubilair. Ten slotte is het kantoorgebouw door middel van een ruim terras verbonden met de fabriekshal, die niet alleen plaats biedt aan een auditorium en een magazijn, maar ook een fitnessruimte bevat. Het parkeerterrein buiten is voorzien van laadstations voor elektrische auto’s en een prachtige tuin met onder meer veel bloemen en een insectenhotel om bestuivers aan te trekken.

“Het was ons doel om een kantoorgebouw te ontwerpen dat een progressieve visie op energie-efficiëntie en duurzaamheid zou demonstreren,” aldus Robin Bruninx, de oprichter van Encon en eigenaar van Infinity. “Behalve een aangename werkplek wilde we dat ons kantoor een echte bron van duurzame inspiratie zou worden,” voegt hij daaraan toe.

De belangrijkste elementen in het energieverbruik van een kantoorgebouw zijn gewoonlijk verwarming, ventilatie en airconditioning. Infinity van Encon optimaliseert niet alleen al deze aspecten, wat het echt bijzonder maakt op het gebied van CO2-neutrale, passieve bouw is dat het niet alleen maximaal energie bespaart, maar ook energie opwekt uit hernieuwbare bronnen. De windturbine levert stroom en fungeert tevens als een uithangbord dat van kilometers afstand te zien is. De drie zonvolgers: grote zonnepaneelconstructies die net als een zonnebloem voortdurend de baan van de zon volgen om de natuurlijke energie op te vangen. Samen produceren deze twee energiebronnen voldoende stroom voor meer dan duizend huishoudens, wat natuurlijk veel meer is dan het gebouw zelf nodig heeft. In de toekomst zal Infinity energie kunnen opslaan en zelfs nabijgelegen kantoren en bedrijven van stroom voorzien. Dat betekent dat er nog meer hernieuwbare energie gebruikt gaat worden.

De voor dit project gekozen bouwmaterialen sloten aan op de energie-efficiënte, duurzame totaalbenadering van Encon. Op basis van de BREEAM- en LEED-vereisten kon Encon de criteria per product specificeren, zodat leveranciers een leidraad hadden om hun aanbod te analyseren en de materialen aan te wijzen die de hoogste duurzaamheidscijfers zouden opleveren.

De Elevate producten werden gekozen om het project te voorzien van een daksysteem dat duurzaam is en waarvan zoveel mogelijk lokaal werd geproduceerd.  Een dampschermmembraan en twee lagen 100 mm dikke PIR-isolatieplaten werden aangebracht op het betonnen dakbeschot. De analyse specificeerde tevens een eenlaags EPDM-waterdichtingsmembraan. Het RubberGard EPDM-dakbedekkingsmembraan van Elevate werd rechtstreeks boven op de isolatieplaten aangebracht. Vervolgens werd ongeveer de helft van het dakoppervlak bedekt met een extensief groendaksysteem en de andere helft met grind.

Welke rol speelde het dak bij het behalen van de hoge scores voor het BREEAM- en het LEED-programma? Met een verwachte levensduur van meer dan 50 jaar zijn de RubberGard EPDM-dakbedekkingsmembranen door Greenpeace, GreenTeam en het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE) aangewezen als het membraan met de laagste milieu-impact. Bij de tweejaarlijks uitgevoerde evaluatie van het NIBE wordt rekening gehouden met de startkosten (materiaal- en installatiekosten), maar ook met de verborgen milieukosten (grondstoffengebruik, energieverbruik tijdens de productie enz.) van verschillende soorten dakbedekkingsmembranen.

Bovendien zijn de RubberGard EPDM membranen niet giftig, geschikt voor zonne- en groendaken en uitstekend voor het opvangen en gebruiken van afvloeiend regenwater. Ze zijn flexibel, maar stevig en bieden een uitstekende weerstand tegen worteldoorgroei en voetverkeer in verband met onderhoud. Aan het einde van de levensduur kunnen ze worden gerecycled en hergebruikt.

Naast de esthetische aspecten heeft het groendak op het Infinity-gebouw van Encon drie hoofdfuncties: ten eerste verbetert het de luchtkwaliteit door zuurstof te produceren en koolstofdioxide op te nemen. Het biedt tevens een belangrijk thermische isolatie-effect, zodat er minder energie nodig is om het gebouw ’s winters te verwarmen en in de warmere maanden koel te houden. Bovendien reguleert het de afvloeiing van water van het dak na zware neerslag. Dit verlaagt de kans op vollopen van het rioleringssysteem en overstromingen.